http://www.nurkowa-polska.pl/index.php?option=content&task=view&id=13  Wilhelm Gustloff
http://ewz.home.pl  elektrownia wodna Żarnowiec
http://www.tk.pl/zarnelek.htm zdjęcia i opis elektrowni

Najwyraźniej moje utyskiwania na zdziadzienie moich wielu znajomych podziałały. Rano w pierwszą sobotę stycznia przyjaciele zabierają mnie samochodem do Babiego. Jest wiosenna aura, słońce, ani śladu śniegu. Od dworca w Babim Dole dochodzimy do znajomej polanki, rozkładamy się z leżaczkiem w jamie, grzejemy wstępny bigosik ogólnospożywczy. Potem dłuższa wycieczka po okolicy. Wczesnym popołudniem przyjaciele wracają do domu, a my z psem rozstawiamy namiot i zaczynam ściągać chrust na ognisko. Pogoda się nieco psuje, zaczyna wstawać wiatr. O zmierzchu Mucha alarmuje: to przybywa Wiesiek. Rozstawianie drugiego namiotu, rozpalanie ognia i siedzimy przy ognisku do wieczora. Dopiero po 20-tej dołącza Jarek: ale tym razem z Celinką! Dziewczyna wreszcie uznała, że do wykazania pełni kozaczego ducha niezłomnego - trzeba i zimowy biwak w lesie dołączyć do długiego wawrzynu swych dokonań turystycznych. Idziemy spać przed północą. Ranek jest szary, chociaż ciągle ciepło. Jarek idzie do Babiego po umówionych znajomych i wraca z nimi, ale i z siąpiącym deszczykiem. Co prawda jesteśmy w jamie osłonięci, ale zaciąga się coraz paskudniej. A więc wcześnie wracamy do pojazdów i do domu. Kto by pomyślał, że zimowy koszmar dopiero przed nami - bo to, że do połowy marca dzień w dzień walił śnieg - jest czymś skandalicznym!

SYLWESTER  I  INAUGURACJA SEZONU '2004

W tym roku inauguracja sezonu odbyła się już w Nowy Rok. Jesień i zima tak bardzo mi dopiekły, że próbowałem namówić kilku znajomych do wyjazdu w teren na półtora dnia, mając w pamięci bajkowy wyjazd nad Wdę w rejon Krzywego Koła kilka lat temu. Reakcja jest typowa: albo zasłanianie się początkami grypy, albo inne wyłgiwanie się. Ostatecznie wsiadamy z Krzysztofem (+ dwa psy) pod wieczór 31 grudnia do samochodu i jedziemy za Kartuzy. Oczywiście jak zwykle z Krzysztofkiem - jego ulubionymi bocznymi drogami przez Chwaszczyno, Kielno, Otalżyno. Za Chwaszczynem coraz więcej świeżego śniegu, polne drogi zawiane i słabo przetarte, a w lesie grzęźniemy w zaspach; trzeba zakładać łańcuchy. Za Sianowem skręcamy w zasypaną grubo śniegiem boczną drogę nad jez. Osuszyno i dojeżdżamy do domku, w którym są już znajomi paralotniarze. Ponieważ jest dość pełno, daję sygnał do zabiwakowania nad jeziorem. Rozstawiamy się z dużym namiotem na tarasiku na stoku. Niepowtarzalna sceneria: księżycowa bezwietrzna noc, świeży śnieg którym oblepione są drzewa, nocny widok na skute lodem jezioro Osuszyno jakieś 20 m niżej od nas, niewielki mróz, gwiazdy. Rozpalamy ognisko i siedząc w śniegu na leżaczku świętujemy Nowy Rok do późna w nocy.

Noc w namiocie jest zupełnie ciepła (podwójny śpiwór), tylko psy nie chcą spać pod przykryciem i co trochę wygrzebują się na wierzch. 

Rano widoki jak z bajki: niebieskie, prawie granatowe niebo bez jednej chmurki, ostre słońce, drzewa w grubej okiści śniegu, rozległy widok na jezioro pod lodem u naszych stóp, oraz daleki krajobraz zimowych Kaszub. Po śniadaniu robimy obchód okolicy i wracamy przed namiot rozpoczynając długą sesję opalania się - jest nawet dość ciepło. W międzyczasie znajomi uruchamiają dwie motoparalotnie, robią nad nami kilka okrążeń i znikają gdzieś daleko: polecieli do Borska (ponad 50 km). Potem długo rozszyfrowywaliśmy nakręcony w powietrzu film. Okazuje się, że zarówno sama nawigacja podczas lotu, jak późniejsze rozpoznawanie zawianego śniegiem terenu wcale nie są takie proste bez dodatkowego użycia GPS. Rozpoznaliśmy fragmenty trasy: "kolano" jez. Ostrzyckiego, jez. Polaszkowskie, Olpuch z końcem Gołunia. To nie to, co luksus patrzenia na mapę; w rzeczywistości drogi i rzeki są z wysoka dość słabo rozpoznawalne. 

Jeszcze za dnia wsiadamy do samochodu i rozpoczynamy powrót. Krzysztofek nie byłby sobą, gdyby jechał prosto do domu; zatem jedziemy również pokręconymi drogami, w miarę jednak szczęśliwie (po drodze wysiadaliśmy nie więcej, niż z 10 razy). 

Dzięki uprzejmości lotniarzy zamieszczam tu zdjęcia z owego Sylwestrowego ich lotu do Borska: pierwsze - to widok na ośnieżone Kaszuby (?) 

drugie - to widok z okolic PKP Olpuch: długie jez. Gołuń, na zachód - w stronę "krzyża" Wdzydzkiego (z wysepką Trupczyn; pod nami jez. Chądzie; patrz F opis kajakowy Wdy)

Chcielibyście pofruwać? Zachęcam do kontaktu z instruktorami paralotniarstwa: 
http://www.paralotnie.atomnet.pl/     http://republika.pl/paraklif/  

Dziękuję Robertowi Machelowi za udostępnienie zdjęć z powietrza i z Sylwestra.



A tradycyjna już inauguracja - 17 stycznia 2004. I tym razem moi liczni zapaleni znajomi turyści wykręcają się jak umieją; większości z nich nie chciało się odlepić swoich tyłków od foteli - i nie przyjechali nawet w niedzielę. Ostatecznie wsiadam z Muchą w Gdyni o 18.30 do pociągu; w ostatniej chwili wpadają Jarek z Wieśkiem - obaj z nartami. W Babim Dole świeżego śniegu jest o wiele więcej niż w Trójmieście, jest bezwietrznie, ciemny las i zgłuszona śniegiem nocna cisza. Do tradycyjnej znajomej polanki dochodzę kilka minut po narciarzach. Szybko rozkładamy namioty i długo usiłujemy rozpalić ognisko. Niestety, jest wilgotno (ok. zera) i ostatecznie zadowalamy się kolacyjką z zupy brukwiowej oraz "pokrzepki" z domieszką tradycyjnych płynów, które użyte w miarę, stwarzają swobodny, bezpretensjonalny nastrój. Noc dość ciepła (podwójny śpiwór, w nogach uruchomiona grzałeczka benzynowa, która rozkosznie grzeje przez 18 godzin); nad ranem posypuje nas śniegiem. 

Rano niezła pogoda, niewielki mróz, momentami wychodzi słońce, płaty błękitnego nieba. Wieśkowi w końcu udaje się rozpalić ogień (po "nowoharcersku" - a więc z pomocą flaszki benzynki, i z butlą gazową). Na śniadanie zraziki przygotowane przez Anię, bigos i ponownie dziwne płyny. Zostaję w leżaczku w śniegu przy ognisku, a dwaj towarzysze idą do Babiego Dołu po umówione towarzystwo. Po kilku minutach alarm Muchy: z lasu zbliża się postać dziwacznie ubrana w obcisły gąbkowy kombinezon. To Edek D.- dawno temu pracujący na UG, a teraz wspominany często zapamiętały kajakarz - wyczynowiec. Przyjechali z synem - z dwoma maleńkimi plastikowymi jedynkami. Brzegi Raduni są oblodzone, więc obaj wsiadają do kajaków jeszcze na brzegu, opinają fartuchy - i wskakują jak kaczki do wody; płyną w dół do mostu betonowego. Dziwne są te upodobania moich znajomych kajakarzy do tak uciążliwych szlaków wodnych; co to za przyjemność taka harówka... Po chwili na brzegu pojawia się kolejny amator zimy: wędkarz z termosem. Dopiero po 12-tej dochodzi liczne towarzystwo Jarka: kontuzjowana na nartach w górach Celinka (z ręką w gipsie; a nie mówiłem, że na nartach można się poślizgnąć!), Ania, oraz spora grupa pozostałych. (fotografie poniżej: Jarka Frąckiewicza i Celinki Mróz) 

Na dodatek na Raduni pojawia się grupa znajomych kajakarzy. Przypłynęli pod prąd... Jest nas teraz ponad 10 osób. Jarek z Januszem milczkiem posuwają się ku rzece i niedwuznacznie rozpinają odzież. 

Tym razem nawet jednym słowem nie podpuszczaliśmy Jarka; jednak obaj zsuwają się po pochyłym lodzie do wody. Zimna woda Raduni nie spowodowała zauważalnego uszczerbku w imponderabiliach Jarka, co dziewczyny zlustrowały z wyraźnym uznaniem (mnie to wszystko napełniło jednak taką zgrozą, że wolałem się odwrócić). Tradycji staje się zadość; przed 15-tą powrót do domu. 

Może jednak powstać okropne i krzywdzące podejrzenie, że podobne eskapady wynikają z mojego upodobania do zimy. Kategorycznie temu zaprzeczam: zima jest synonimem wszystkiego tego, czego najbardziej nie znoszę. Wycieczki podobne do opisanej są rodzajem protestu przeciw tej znienawidzonej porze roku i wynikają raczej z rozpaczy, że tak długo jestem skazany na siedzenie w domu! Kiedy wreszcie przeklęta zima się skończy? 

Zapraszam na tradycyjne śniadanko w Wielkanocny Poniedziałek. Też nad Radunię - jednak w zdecydowanie bardziej malowniczym miejscu, bliżej Gdańska, niedaleko Otomina/Łapina. I najważniejsze: po zimie nie będzie już śladu... Precz z siedzeniem przy stole, przed ogłupiającym telewizorem, z nudną Rodziną! Nie daj się kolejny raz zniewolić gnuśności i zarezerwuj sobie już teraz drugi dzień Świąt. Nie pozwól się znowu ubezwłasnowolnić w domu pod dachem...

INAUGURACJA  SEZONU  TURYSTYCZNEGO  '2003

Nienawidzę zimy! Jest ona jednak u nas tak długa,  że czasem wyjeżdżam w teren „z rozpaczy” (również dlatego sprawiłem sobie ostatnio biegówki...). Długo by wyliczać dolegliwości tej najpaskudniejszej pory roku. Czasem jednak taki wyjazd potrafi dostarczyć niezapomnianych wrażeń. Najmilej wspominam Sylwester 1995/96 na Krzywym Kole nad Wdą w Borach Tucholskich (F zdjęcia). Świeży śnieg, silny mróz (-15 stopni), skrzące się w świetle księżyca pojedyncze kryształy lodu fruwające powoli w nieruchomym powietrzu,  Wda skuta lodem. Przespałem wtedy noc w podwójnym śpiworze na świeżym (i to bardzo świeżym!) powietrzu. Nabrałem respektu dla Przyrody, która musi jakoś ten koszmar przetrwać. A jest to okres wielkiego cierpienia dla zwierząt (najbardziej tragiczny jest los psów wiejskich na łańcuchu. To prawdziwa hańba dla ludzi!).

W tym roku na Sylwestra pojechaliśmy nad Brdę. Jednak samochodem, chociaż myślałem o zabraniu roweru. Na szczęście zrezygnowałem z tego, bo chyba bym się zabił: jest mróz i wszędzie „szklanka”. Północ przy ognisku nad malowniczym (w lecie) rozlewiskiem Wlk. Kanału Brdy przy drodze Gutowiec-Tuchola. Kanał jest grubo skuty lodem, ale dopiero kilka kilometrów poniżej Rytla. Za dnia poszliśmy po lodzie do odnowionego niedawno Akweduktu. Po nocy w ciepłym domku, podjazd samochodem do Woziwody i pieszo do biwakowiska (latem jest to jedno z piękniejszych miejsc nad Brdą) i do nowej elektrowni wodnej na końcu Kanału. Na śliskiej drodze podwichnąłem rękę i mam teraz jeszcze jeden powód do przeklinania zimy. Ale Sylwester był udany.  

A oto, jak opisał to F  Jarek:

Sylwestrowa impreza narciarska udała się wyśmienicie. Miejscem zboru był Lutom koło Zapędowa. Uczestnikami Sylwestra na nartach byli: Celinka z Jarkiem, Ania z Wieśkiem, Lena i Zdzisiek, Beata, Stefan i Ola oraz Olek Ślusarz, Krzysiek z Tomkiem. Pierwszy dzień po przyjeździe pociągiem z Rytla wypełniał  bieg wzdłuż Kanału Brdy po znakomitym śniegu, aż pod samo Zapędowo i dojście z nartami na plecach – co było już mniej przyjemnym - do domku nr29 w Lutomiu, 12km. Tam na przybyłych oczekiwał Zdzisiek, pełniący funkcje oboźnego. Po posiłku (był nim bigos Leny), wieczorem pieszo udaliśmy się do Tereski , aby złożyć jej życzenia imieninowe i kolędować wraz z księdzem na kolędzie, który zwykł  swój pracowity dzień w domu sióstr kończyć. Nie licząc paru upadków na oblodzonej drodze przemarsz był udany.3km. Przyjęcie nas przez Tereskę odpowiadało naszym oczekiwaniom. Powrót przeszedł nasze wyobrażenia. Kiedy tylko wyszliśmy na oblodzoną, ginącą w ciemnościach drogę, podjechał do nas mikrobusik. Zatrzymał się, a nam zdumionym pokazały się znane sylwetki Krzyśka, Tomka i Olka. Radosnym powitaniom końca nie było widać. Okazało się, że oni trzej wieczorem przyjechali do Lutomia i dowiadując się od Zdziśka gdzie przebywamy, też zachcieli pokolędować. Spóźnili się niestety, ale zaoszczędzili nam nużącej drogi powrotnej. Wieczór przeszedł nam na kolacyjnej gawędzie. 

Dzień następny jako narciarski, wyznaczała droga do Fojutowa, lasami i wzdłuż kanału. Po oblodzonej leśnej drodze dotarliśmy nad kanał i jakie było nasze dziwienie, kiedy okazało się, że kanał jest cały pod lodem. Trwałości i wytrzymałości skorupy lodowej dowiódł Krzysiek, biegając po zamarzniętym rozlewisku. Przejście po lodzie do Fojutowa było chwalebne. Naszemu przybyciu wiwatowały tłumy, za które robiła grupa poznaniaków. Obfotografowaliśmy się należycie, a potem obserwowaliśmy ich, jak dostatecznie ośmieleni chodzeniem po kanale, całą grupą ruszyli po lodzie w kierunku Zapędowa. Nasz powrót odbywał się dwoma etapami. Pierwszy polegał na dojściu do rozlewiska, przy którym miał na nas wszystkich czekać Krzysiek, rozniecając ogień. Dochodzenie odbywało się w porządku całkowicie indywidualnym; że zebraliśmy się do kupy, to chyba czysty przypadek. Ja wracałem po lodzie sam. Po jakimś czasie doszły też lodem Celinka i Lena, choć pierwotnie miały iść lasem. Później, stopniowo z różnych stron doszła cała reszta. Ognisko było piękne, postanowiono, że przy nim spotykać będziemy Nowy Rok. Z tą myślą, teraz już całą grupą szybko wracaliśmy do Lutomia. 10 km. O 16-tej mieli być tam Beata ze Stefanem i Olą. Rzeczywiście byli, przyjechali wcześniej i kiedyśmy się spotkali, rozpoczynali ślizgi na oblodzonej drodze. Chyba od razu zabrali się z nami do domu, Ola tylko się gdzieś zapodziała. Po dojściu do bazy, nowo przybyli zajęli się “udomowianiem”, a pozostali przygotowywaniem obiadu. Daniem głównym była golonka nadziewana mięsem, specjał przywieziony przez Wieśków. Po uczcie, część bardziej utrudzonych traperów zawiesiła na jakiś czas czynności, tj. udała się na wypoczynek. Wytrzymalsza reszta pod  kierunkiem Beaty i Celinki oddawała się przystojnemu śpiewaniu, czemu służył grzaniec przygotowany przez Lenę .W taki sposób grupa realizowała dzienny program do godziny 20-tej, uznanej za początek sylwestrowej uroczystości. Czasu pozostawało niewiele, należało przygotować stół, jak i wystąpić w wieczorowych toaletach, o których od dłuższego wspominały młode damy, bo już nie Leny, Celinki, Anie i Beatki. Pierwszym, znaczącym momentem rozpoczynającego się wieczoru było stopniowe pojawianie się pań w swych czarujących, pysznych toaletach. Przechodząc kolejno po wyznaczonym wzdłuż kuchni wybiegu, demonstrowały wykwintność stroju, grację i elegancję. Zdaje się, że najwięcej oklasków zebrała Lena, kiedy z naturalną lekkością modelki przemierzała wybiegu przestrzeń. Po tym emocjonującym prologu nastąpiła faza konsumpcyjna uroczystości, w której niejakie zainteresowanie wzbudzała reklamowana głośno kaczka pieczona w polewie miodowej. W praktyce jednak okazało się, że miodu w niej ani śladu, co rozczarowywało. Ten zniechęcający epizod szybko został zapomniany, rozpoczynały się bowiem  tańce. Muzykę zabezpieczał magnetofon i dwie kasety, jedna z nieśmiertelnym Presleyem, druga zaś zawierała hit Pugaczowej; “Miły mój”. To wystarczało do chwili, kiedy okazało się, że magnetofon jest kompletnie “zajeżdżony”. Zdaliśmy się wówczas na niezawodne radio, które nadawało program sylwestrowy, na tyle porywający, że kołyszące się w upojnym tańcu pary nie zauważały, że tańczą już nie przy muzyce ale przy jakichś słownych wynurzeniach radiowców. Wszystko to trwało wszak niedługo, bowiem zbliżała się pora ustalonego wyjścia do lasu, by tam, przy ognisku, rozpić butelkę Nowo-Rocznego szampana. Przyznaję, że nie liczyłem na entuzjazm wywołany zamierzonym wyjściem do lasu. Ciemności, chłód, oblodzone 3km drogi nie musiały wydawać się wszystkim porywającą perspektywą. Kiedy jednak należało się gotowić do wyjścia, zdaje się że tylko przy jednym głosie wstrzymującym się, całe towarzystwo raźno zaczęło ściągać z siebie wieczorowe przybrania. Młode damy pozbywały się swych toalet i sprawnie wchodziły na powrót w rolę traperek, zwykłych chodzić nocami po lasach. Maszerującą grupę pieszą wyprzedził mikrobus z Olkiem i jego wojskiem, którzy postanowili przygotować na czas naszego dojścia nad rozlewisko stosowne ognisko. Nowy Rok spotykaliśmy z kubkiem szampana, przy rozpalonym ognisku. Śpiewom i żartom końca nie było widać. Tylko dla samej atrakcji, zdecydowaliśmy nie wracać pieszo do domku, a załadować się całą paczką w mikrobus Olka. Ugnieceni jak śledzie w beczce, znaleźliśmy się na powrót w ciepłym domku. Towarzystwo znowu rozsiadło się wokół stołu, znalazła się kolejna butelka szampana. (Tajemnicze zniknięcie butelki szampana Zdziśka, jeszcze długo pozostawało nieodgadnioną tajemnicą). To wszystko już nie działało na Celinkę. Jako pierwsza ofiara Sylwestra, dotarła do śpiwora, chwilę coś się w nim kłębiło i było już po wszystkiemu. Cała reszta również stopniowo gasła. Ostatecznie, na placu boju pozostała chyba tylko Lena, pracowicie doprowadzając kuchnię i stoły biesiadne do porządku. 

Ranek był pogodny i rześki. Celina serwowała zwyczajowo śpiochom kawę do śpiworów. Później trwało czas jakiś radosne zamieszanie przed łazienką, to był główny kierunek działań. Niepostrzeżenie dla przeważającej większości pojawiła się jajecznica, która wzbogacona różnym innym otworzyła czas zbiorowego śniadania. Już było wiadome, że Ania z Wieśkiem wraz z Celiną i Jarkiem od razu po śniadaniu pakują się i ruszają w drogę powrotną do Rytla. 8 km. Reszta zaś na dzień-dwa pozostaje w domku. Starczyło jeszcze czasu, aby zrobić wspólne zdjęcie, brakowało go już na rytualne pożegnania. Dwie grupy zobaczyły się wszakże z oddali i pomachując sobie na pożegnanie, zniknęły w lesie. Z wdzięcznością myślę o logistycznych poczynaniach Celinki, prowadzących do naszego Sylwestrowego spotkania się w lasach.     (Jarek)

To również z rozpaczy wyjeżdżam z reguły w jedną z pierwszych sobót stycznia , z namiotem i leżaczkiem do lasu nad Radunię. Taką Inaugurację Sezonu od lat organizuje Jarek. W tym roku jadą oni już w piątek wieczorem; ja dołączam w sobotę 11.01. Jest świeży śnieg, niewielki mróz i piękne słońce. A więc wyjeżdżam wcześniej - z Gdyni pociągiem o 13.33. W Babim Dole piękna zima, przetarta nieco przez narciarzy droga przez las. Po 45 minutach dochodzę do znajomej polany, jest jeszcze w resztkach słońca. W jamie ślady po ognisku, a również ślady po biwaku. Rozstawiam namiot, ściągam chrust; w międzyczasie na polanie zachodzi słońce. Na nartach z plecakami podjeżdża Jarek z Wieśkiem i Michałem Zrobili w ciągu dnia rundę do Dzierżążna. Ognisko, golonka, leżaczek w śniegu. Wraz ze zmierzchem wzmaga się wiatr i napędza chmury; po 20-tej idziemy spać. Wiatr jest tak silny, że przenoszę się w las. Noc niezbyt zimna, rano namiot przysypany jest śniegiem, zaczyna się odwilż. Szaro i wilgotno. Przed 12-tą nadciąga reszta uczestników; kończymy ucztowanie, powrót do Babiego Dołu, i samochodem do domu. Aby do wiosny (jak najszybciej!). Najbliższe plany: Izerskie, Biebrza, Wielkanoc nad Radunią.

I jeszcze raz opis Jarka:

Bez większego szumu organizacyjno - informacyjnego, omalże rutynowo, odbyła się jedna z naszych ciekawszych imprez klasy “TT”. W piątek wieczorem zabiera mnie przyjeżdżający z Tczewa samochodem Wiesiek i podjeżdżamy po drodze po Maćka. Gdzieś o 22-giej jesteśmy przy węglarzu w Babim Dole, gdzie zakładamy narty, plecaki na ramiona i ruszamy po wspaniałym śniegu nad Radunię. Biwak stawiamy w tradycyjnym miejscu na łące przed daczką “anglisty”. Siedzieliśmy  później przy postawionych namiotach z kubkiem kawy, radując się jasną, rozświetloną gwiazdami łąką. Śnieg lśnił, a z nad ostro zarysowanych wierzchołków drzew  błyszczał księżyc. Pięknie było, a że zimno, to tego jeszcze nie doświadczaliśmy. Noc przeszła.. Każdemu z nas podobnie. Co do mnie, to przebiegała ona w interwałach – kwadrans snu, potem z pół godzinki niespokojnych rozmyślań nad tym, że spod materaca ciągnie, śpiwór nie “trzyma”, choć kiedyś był za gorący, że wełniany sweter byłby lepszy od tych  bluz z polresu itd. Zapadałem po tym na kwadrans orzeźwiającej drzemki, by ponownie wrócić do przerwanego wątku. 

O dziwo wylazłem z namiotu dopiero o 9-tej, zaskoczony widokiem pracującego nad rozpaleniem ogniska Maćka. Dopiero teraz mogliśmy ocenić, jak zimną przetrwaliśmy noc. Wszystko dla mnie stało się trudne i prawie niemożliwe do zrobienia. Zmarznięta noga nie chce wejść do porażającego chłodem buta. Ręce niczego nie mogą się uchwycić. Stawiam wodę na maszynkę i rozpacz, specjalnie kupiona na tę okazję zapalniczka nie pali. Jeśli to się wreszcie udało i maszynkę zacząłem podgrzewać, to znowuż zgrabiałe, nieczułe palce nie były w stanie przekręcić pokrętło płomienia. Męczę się, klnę a maszynka stygnie. Podobnie miała się rzecz u pozostałych. Sprawdzał się sprzęt i ludzie. W końcu zasiedliśmy bardzo zadowoleni przy ognisku rozkoszując się śniadaniem, które w moim przypadku sprowadzało się do woreczka “ryżu w 6 minut”. Maciek chwalił się jajecznicą, a Wiesiu naciął górkę chleba z boczkiem. Dzieliliśmy się daniami, nie stroniąc od wesołych dykteryjek i przypominania, co się nam wcześniej przed laty wydarzyło Równocześnie ustalaliśmy dalszy porządek imprezy. Jedziemy na piwo do Dierżążna po jeziorze, które niechybnie jest pod lodem, do “Burczybasa”, o którego istnieniu pamiętałem podczas przejazdów rowerowych. Entuzjazm pomysłu: na nartach na piwo, wzmagał przepiękny, zimowy dzień. Słońce rozjaśniało wszystko dookoła, śnieg skrzył się tak, że patrzeć nie sposób. Pod nogami skrzypiało. Dobry nastrój na chwilę opuścił Wiesia, kiedy mu uświadomiliśmy, że to wszystko będzie miał za cenę marszu na nartach z pełnym, biwakowym wyposażeniem na plecach, czego właśnie nie przewidywał.. Zaczął więc o czymś to przemyśliwać i już widzieliśmy go upychającego, niczym zapobiegliwa sroczka, części swego dobytku po różnych dziurach i wykrotach. Nie przedobrzał z tym jednakże, mierzył tak, aby ewentualne straty były jak najmniejsze.

Marsz do Dzierżążna był imponujący. Trzech maksymalnie “wyplecakowanych” facetów, po odkrytym teranie, na “przełaj”, pilnując tylko kierunku, przemknęło przez  zasypane śniegiem, skupione wokół pieców Wyczechowo. Na jeziorze pod słońcem, niczym na pustyni, pociliśmy się bez żalu, cel był niedaleki. Niezadowolenie spowodowała dopiero wywieszka w  oknie “Burczybasu” o zaskakującej treści: remont, lokal nieczynny. Sytuacja nie była najciekawsza. Zrezygnowani, bez pomysłu ruszyliśmy w Dzierżążno licząc zapewne na zrządzenie losu. Był dla nas łaskawy, niedługo przyszło nam iść, niewiele pytać, aby osiągnąć kolejny bar. Wejście takiego towarzystwa jak my do przybytku, w którym najpewniej biesiadują wyłącznie okoliczni, wywołuje z reguły poruszenie, co stało się i tym razem. Było czysto, estetycznie, z bogatą  gastronomią. Aniżeśmy się spostrzegli, jak poleciało pierwsze piwo. Do drugiego, dodatkowo, zaserwowaliśmy sobie ciepłe, pieczone z papryką skrzydełka. Gadaliśmy o tym i owym, jak to przy piwie, ale dominującym tematem był “puchowy śpiwór”, czym jak się okazuje, żyje Wiesiu. Precyzyjne, eksperckie wyjaśnienia Maćka robiły  na nas duże wrażenie. Pojmowaliśmy coś z tego, kiedy szło o stosunek ciężaru puchu do ciężaru materiału, gorzej było z problemem: funkcja utraty ciepła w stosunku do równoważnika potliwości, beznadziejnie wypadła nasza recepcja wywodu na temat zmian w strukturze puchu w wyniku poddania go mechaniczno-termicznej presji w warunkach silnego nawilgocenia. Orzekliśmy, że coś kręci. Moją skromną sugestię by tematyki nie przerywać, a tylko zawiesić, dopóki nie wypijemy trzeciej kolejki, roztropnie odrzucono. Wiedzieliśmy wszyscy, że czeka nas powrót przez las i jeśli mielibyśmy się z godzinę w nim błąkać, lepiej byłoby przejść przez to po trzeźwemu.

Wychodząc z baru skierowaliśmy się od razu w czerniejącą przed nami w oddaleniu ścianę lasu. Dostrzegliśmy przecinkę i w nią śmiało zagłębiliśmy się. Szliśmy łatwo zaśnieżoną leśną drogą . Widząc odchodzącą na prawo od drogi czytelną wyrazistą ścieżkę, ginącą gdzieś w lesie, uznałem, że musi ona prowadzić wprost do stacji PKP w Babim Dole. Weszliśmy na nią. Trochę podchodziliśmy, trochę zjeżdżaliśmy, cały czas w lesie, w śniegach. Szło się tak przyjemnie i ciekawie, że wręcz z zaskoczeniem ale i z radością rozpoznaliśmy znaną sylwetę budynku dworca, wyłaniającą się spośród drzew. Czekał nas już tylko kawałek drogi, bagatelka - zjazd znaną nam drogą nad brzeg Raduni, gdzie miał na nas czekać Tomek.

 Wjazd na bliską nam łąkę odszczekała zwyczajowo Mucha. Kiedy byliśmy już na miejscu, w okrytej puchowym kapiszonem głowie, za szkłami pobłyskującymi resztkami pogodnego dnia, rozpoznaliśmy wesołe tomkowe rysy. Powitania, obejmowanko, tj “misie”i szybkie, sprawne stawianie namiotów. Czuliśmy przy tej robocie, że pogoda ostro zmienia się, idzie ocieplenie. Śnieg raz i drugi pojawia się, ale cieniutki, mokry jakiś. Namioty zamiast kryć się szronem, wilgotnieją. Ale to nie było żadnym zmartwieniem dla nas. Po prostu w jednym, krótkim  narciarskim wypadzie przytrafia nam się doświadczyć wszystkiego.

Zgodnie z naszymi przewidywaniami, Tomek zdołał rozpalić ognisko do naszego przyjazdu. Można było zaraz, bez uciążliwych przygotowań, przystąpić do wieczornicy. Tym razem Wiesiu zaserwował nam niebywałe danie: golonka nadziewana mięsem. Ten specyjał, choć nam znany od Sylwestra, zawsze budzi u biesiadników zdrowe emocje. Tak było i tym razem. Na deser, przy kubku kawy, próbowaliśmy nalewki korzennej na spirytusie, przygotowanej przez Tomka. Było ciepławo, wieczór długi przed nami, ognisko zachęcało do gawędy. Siedzieliśmy więc wokół ognia i rozpamiętywaliśmy różne historie. Maciek relacjonował ostatnie przejścia na kajaku. Słuchałem ich z zainteresowaniem, Wiesiu z lekkim niedowierzaniem, a Tomek, jak wyjaśnił nazajutrz, ze zgrozą. Nie pasowały mu one. Niszczyły jego wyobrażenia kajakowania jako niekończącego się procesu wypoczywania, ruchów niegwałtownych, działań stonowanych do minimum, by błogostanu nic nie mogło przerywać, no - może tylko szczekanie Muchy. W taki sposób doczekaliśmy się wieczoru i choć było jeszcze wcześnie, życząc dobrej nocy, rozeszliśmy się do swych namiotów.

Noc była ciepła. Teraz wszystko zadziałało. Materac nie ziębił, śpiwór grzał, para dodatkowych skarpetek nie była potrzebna. W moim przypadku byłoby cudownie, gdyby nie smutne konsekwencje “nadużycia”, zmuszające mnie do łykania kogutków i cierpliwego oczekiwania kiedy mi ”przejdzie”.

Rankiem ja tym razem jestem pierwszy, co zrozumiałe, zwyczajowo zajmuję się przygotowaniem kawy i roznoszeniem jej śpiochom po namiotach. Po tej ceremonii pobudka i rutynowe czynności – przygotowywanie śniadania. Zapowiada się ono smakowicie. Moja podsmażana podgardlanka z kiełbasą i maćkowa fasolka z puszki. Przez nieuwagę, ląduje w garnku dodatkowa porcja smalcu. Będzie więc fasolka popijana tłuszczem. Złe skojarzenia rozwiewa widok butelki zdrowego, wytrawnego wina wiesiowej roboty. Siadamy wokół garnka i objadamy się wysokokaloryczną potrawą, właściwą ludziom śniegu. Zaglądam na koniec do garnka Tomka, sprawdzam co ma tam w środku – kapusta, ale całkiem zimna. Co do licha, lenił się ją podgrzać czy co? Kulinariom nie możemy się do woli oddawać, bowiem o 11-tej musimy być: Wiesiek w Babim Dole przy barze, a ja przy dworcu. Zbierzemy stamtąd gości i  resztę naszego towarzystwa do nas na biwak, towarzystwa traktującego otwarcie sezonu spacerowo, ale tu uwaga – na nartach.

W drodze pierwszą spotkaliśmy Ulkę. W mikołajowej, czerwonej czapce z pomponem prezentowała się, jak zwykle zresztą, znakomicie. W plecaku miała równie markowy miodzik. Po paru “niedźwiadkach” i tyluż “karpikach”, wyjaśniając w czym rzecz, rozstaliśmy się, zmierzając każdy w swoją  stronę.

Jak było do przewidzenia, nikt z “Horyzontu” pod dworzec nie przybył, ale za to Wiesiu prowadził: Anię z Celinką na nartach; spieszonych: Asię z Andrzejem i zamykającego grupę Zdzicha w swych imponujących botkach z przyssawkami, zamiast nart. Wszystko to w toku marszu rozczłonkowało się zaraz i napływało na biwak stopniowo, pojawiając się na nim w pojedynkę i parami.

Ostatnia faza powitania sezonu miała przebieg typowy, wypracowany wieloletnią praktyką: bez ceregieli zabraliśmy się za kolejne wypróżnianie butelek win różnych marek, smaków i gatunków. Jak pamiętam z powodów czysto technicznych, niewypite jeszcze całkowicie wino, Maciek zlewał do jednego kociołka i trzymając go czas jakiś nad ogniem, przygotowywał spragnionym grzańca o niezwykłym bukiecie i smaku. Śpiewy jak zwykle niosły się daleko po lesie, ale mam wrażenie, że powtarzaliśmy stary repertuar, tracąc tym razem okazję przetrenowania nowych tekstów – Leny nam brakowało.

Czas rozstania mierzony był marszem do samochodów, jednych pozostawionych bliżej, a drugich dalej. Plecakowcy mogli raz jeszcze zaprezentować się w całym rynsztunku. Ostatni żegnali się przed zamkniętym na głucho, dawno przez nas nieodwiedzanym barze w Babim Dole. Sezon turystyczny 2003 został otwarty!

Co robimy dalej? Ustaliliśmy, że stawiamy jako wyzwania: powtórzyć przedsięwzięcia, o których od wielu lat marzymy, mając nadzieję, że być może choćby jedna z nich wypali: po lodzie Zatoką Pucką i Kółkiem Raduńskiem. Na dzisiaj, szanse takiego wypadu maleją ponownie do zera. Ale gdyby co – czuj duch! Po nartach w górach, z których  Celinka i Jarek wracają 3-go lutego, czekać nasz będzie kolejna, szatandarowa impreza “TT”: spływ zimowy Radunia, przy współudziale Dybuściów. Którąś z lutowych niedzieli przyjdzie nam spędzić na pływaniu i bieganiu wzdłuż jaru Raduni, emocji nie zabraknie.

                        Jak dobrze będzie znowu nam się spotkać; Celinka i Jarek.

INAUGURACJA  SEZONU  TURYSTYCZNEGO  '2002

Sobota 5.01 jest piękna i słoneczna. Młodzież, która wcześniej miała ochotę na przyłączenie się, odwołuje jednak swój udział; ja natomiast mam początki bólu gardła - zgodnie z regułą. Z Gdyni wyjazd pociągiem o 18.05, jedziemy sami z psem do Babiego Dołu. Na stacji wita mnie Jarek, który przyjechał właśnie samochodem; obok szykują się pozostali dwaj Tczewiacy (w tym Piotrek: 8 lat...). Głęboka noc, śniegu sporo, świecą gwiazdy, jest nieco poniżej zera. Droga przez las daje się jednak nieco we znaki, bo miejscami śniegu jest dużo; w marszu robi się nam ciepło. Po ok. 45 min dochodzimy na tradycyjną polanę, w majestatycznej ciszy rozstawiamy namioty, a w śniegu leżak, potem nieudana próba wzniecenia ognia (po ciemku trudno o gałęzie), kawka "z duchem", "conieco", oraz zaległy szampan noworoczny. Po 22-giej idziemy spać. Noc jest kiepska: namiot beztrosko postawiłem jednak na stoku, śnieg nierówno się ubił i całą noc walczę ze zsuwaniem się z karimaty, a bez niej wyczuwam wyraźnie zimny śnieg pod podłogą. Ot, zwykłe skutki beztroskiego niedbalstwa wieczornego... W nocy stopniowo wstaje dość silny wiatr, który nie zwiększa komfortu. Rano silny wiatr, mgiełka, od czasu do czasu siąpi drobny deszczyk. O 9 jak zwykle w niedziele, stała pozycja: kolejna Kantata JSB (w II Pr. PR). Kiedy wychodzę, Jarek już poszedł do Babiego Dołu-wsi, po resztę uczestników. My zabieramy się teraz za ognisko w tradycyjnej jamie (dawni harcerze musieli zrobić to za pomocą jednej zapałki, a jeśli się to im nie udało, byli nieszczęśliwi... My robimy to po "młodoharcersku", a więc z benzyną!). Wkrótce alarm psa: to na nartach dojeżdża Romek, tuż potem Krzysztof z Lucyną, a kilka minut potem Jarek z Celiną, Anią, Beatą i jeszcze dwójką znajomych. Rozpoczyna się tradycyjna uczta: "gul" na przemian z bigosem i ciastami Krzysztofa. Tym razem bardzo pilnowano, aby nikt Jarka nie podpuszczał do nurzania się w Raduni (a przecież dziś u prawosławnych jest właśnie obrzęd "Jordanu"). Tradycję kąpieli przejął ochoczo Janusz. Pogoda robi się coraz bardziej kiepska, przed 14-tą zbieramy się do stacji, stamtąd powrót do domu. A wiosna tuż-tuż (w domu na stole coraz częściej pojawiają się otwarte mapy)...

INAUGURACJA SEZONU TURYSTYCZNEGO '2001

SOBOTA – NIEDZIELA 6/7.01.2001

Autorka opisu: Celina Mróz

Na dzień przed szeroko reklamowaną imprezą Tomek zaniemógł. Mimo tego Jarek nie zmienia planów spania nad Radunią, licząc na zapowiadanych kompanionów Tomka. Odprowadzam mojego herosa # Celinka ma na myśli Jarka, niestety! (przypis mój - t.p.) na dworzec w Gdyni z nadzieją, że tam spotkamy entuzjastów wysypania się nad Radunią. Dzień jest dżdżysty. Śnieg topnieje w oczach. Zapowiada się wspaniale. A tu na peronie zaskoczenie: - Tomkowe wojsko się rozpierzchło. Jarek wyrusza sam pociągiem o 18 do Babiego Dołu.

Zgodnie z planem “grupa ratunkowa” spotkała się następnego dnia o godzinie 10⁰⁰ w Babim Dole przy barze. Było nas sześć osób. Ruszyliśmy w wesołych nastrojach w stronę przewidywanego biwaku “grupy przetrwania”. Pierwszy cel osiągnął Sebastian - żarliwy kandydat do Legii Cudzoziemskiej. Jarek był sam. Nocą testował nowy zakup; namiot typu “Komandos”. Namiot tak niewiele wystawał nad ziemię, a był w kolorze liści, że o mało co przez nieuwagę go nie przydeptaliśmy. Sam zaś Jarek nas nie zauważył, bo zajmował się “walką o ogień” – od rana rozpalał i podtrzymywał ognisko. Grupa zadziałała profesjonalnie: rozłożono składane siedziska, wyciągnięto kubki z plecaków i otworzono śpiewniki. Młoda doktórka domagała się grzanego wina wiśniowego, co przyjęto z aplauzem. Żal i gorycz zrodziła się wśród miłośników zarówno grzanego wina, jak i czterech kółek. Ci musieli cierpieć w milczeniu. Wydawało się, że śpiewom i toastom nie będzie końca. Wszystkie dziewczyny prosiły Jarka aby tym razem nie kąpał się w Raduni. Właśnie to było dla niego dostatecznym powodem zanurzenia się w rwącym nurcie rzeki. Tak więc i ten punkt programu został odhaczony. Niestety kąpiel odbyła się bez asysty śpiewu słowików i wodnego ptactwa, które nie dojechały.

Grupa w porządku marszowym ruszyła z powrotem przez chaszcze i śniegi wzdłuż Jaru Raduni. Przy barze pożegnaliśmy się serdecznie.

Oby ten nowy sezon był udany!   Celina

Ad vocem:
Nie ma się jeszcze co cieszyć: niemoc mi minęła. Jednak co tu ukrywać: haniebnie nie dopisaliśmy. Ale jeszcze całe tysiąclecie przed nami! Zobaczymy, jak ci dzielni turyści będą sobie poczynali na wiosnę...
Ech, te dziewczyny: wiedzą doskonale co zrobić, aby podpuścić Jarka do nurzania się w zimowych odmętach! Wystarczy błagać go, aby tego nie robił...
A z tym śpiewem ptasząt, to było tak: dwa lata temu w styczniu, na podobnej imprezie był śnieg, księżyc i niewielki mróz; siedzieliśmy wieczorem malowniczo w leżakach na śniegu, na skraju lasu. Zabrałem ze sobą cichcem magnetofon z nagraniami ptaków i kiedy uznałem, że dzielni towarzysze moi są już mocno zaawansowani w "zabawianiu się flaszeczką", podrzuciłem magnetofon w pobliskich krzakach. Po niezbyt długiej chwili zaczęli nasłuchiwać dalekiego klangoru żurawi oraz śpiewu słowika. Podziwiam jak szybko, pomimo stanu "niewątpliwie wskazującego" doszli do wniosku, że to jakieś szalbierstwo... ("hej, szable w dłoń! na pohybel oszustom i draniom słowikom!")
tomasz pluciński

INAUGURACJA SEZONU TURYSTYCZNEGO ‘2000

JAR RADUNI: SOBOTA – NIEDZIELA 5/6.02

W sobotę pogoda dosyć kiepska: po południu mży drobny deszczyk, jest chłodno. Na stacji w Gdyni dołącza się Piotr, student I biologii: “z ogłoszenia” oraz Jarek, a na stacji w Babim Dole para jego współtowarzyszy z Tczewa - z letniego spływu Dniestrem, z pierzyną! (to towarzysze są z pierzyną, a nie spływ). Droga przez las kiepska: mokro, kałuże i zwalone drzewa, a my jak zwykle prawie bez światła. Na miejscu rozstawianie po omacku namiotów przedłuża się: wiatr jest tak silny, że przenoszę się z namiotem w las. O rozpaleniu ognia nie ma mowy; otwieramy “pocieszycielkę strapionych” pod fasolkę po bretońsku. Śpiew słowika niknie w dźwiękach znamionujących dobre samopoczucie biesiadników. Grupa “ukraińska” zdominowała wieczór: “szable w dłoń! Pan Hetman idzie! itp.”. Późnym wieczorem dojeżdża Krzysztof z psem - na rozpoznanie terenu.

Rano pogoda robi się niezła. Radunia jest silnie wezbrana; tradycyjna jama w której planowaliśmy wieczorny biwak, okazuje się być pod wodą. Jarek idzie do Babiego Dołu i po 2 godzinach wraca z Celinką, której nie udało się namówić nikogo więcej. W międzyczasie rozpalamy ognisko, bo przez noc wiatr wszystko wysuszył; wychodzi słońce. Przyjeżdża Krzysztof z Olkiem: jest nas osiem osób i trzy psy. Tym razem słowik z taśmy objawia się w całej krasie. Niebaczna wzmianka o tradycyjnej kąpieli zostaje potraktowana niestety poważnie: Jarek zanurza się w Raduni. Po obiedzie ładujemy się do samochodów, powrót.

Do następnej inauguracji – już w następnym tysiącleciu...

INAUGURACJA SEZONU KAJAKOWEGO ‘2000

RADUNIA, SOBOTA 19.02.2000

Niespodziewana propozycja zainaugurowania kajaków pojawia się w czwartek: prognoza pogody jest umiarkowanie optymistyczna. W sobotę rano zabieramy z błogosławieństwem Mariana Liszka kajaki z hangaru na Sobieskiego; sam Marian odmawia jednak przyłączenia się do imprezy. Wyjeżdżamy: pięć osób, dwa psy, dwa samochody, trzy kajaki. Na Kaszubach leży świeży śnieg, po cienkim lodzie Jez. Ostrzyckiego biegną dwa lisy. Kajaki wodujemy na Raduni tuż poniżej młyna Ostrzyce. Po manewrach z rozstawianiem samochodów, jesteśmy ok. 11.30 na wodzie. Cała okolica w śniegu, niewielki mróz, słońce. Przy wiosłach robi się zupełnie ciepło. Do Somonina spływamy szybko, poniżej brzegi robią się malownicze. Na wysokości Kiełpina dołączamy do biwakowiczów, którzy właśnie kończą pieczenie kiełbasek przy ognisku. Radunia zaczyna mocno meandrować. Na jednym ze skrętów silny nurt dobija nas do drzewa; chwila nieuwagi i zaczynamy “hydratację”, co prawda tylko kilka litrów, ale tyłki jednak mamy mokre... Zaczyna się malowniczy przełom. Dalszego spływu odmawiam ze względów światopoglądowych (przełom Raduni jest dobry dla harcerzy i niewyżytych jednostek o skłonnościach masochistyczno-samobójczych! Chociażby dla Jarka i Romka...). Kończymy kilkaset metrów dalej, w tym samym wspaniałym miejscu, w którym organizowaliśmy dwa tygodnie temu nocną “inaugurację” w śniegu. Rajd po drugi samochód, ładujemy kajaki na bagażniki, powrót...

Najwyższa pora rezerwować czas na tradycyjny spływ 1-3 maja! (prawdopodobnie znowu Wda lub Pojezierze Brodnickie).

nowy adres:  tomasz.plucinski@ug.edu.pl