WRZESZCZ - OTOMIN - ŁAPINO/NIESTĘPOWO
- GDAŃSK (tradycyjne
śniadanie w Wielkanocny Poniedziałek nad Radunią, pomiędzy Łapinem a Niestępowem)
Przez
Morenę ulicą Myśliwską w dół, pozostawiając po prawej stronie stawek na
skraju dawnego poligonu wojskowego. Poligon ten przez wiele lat zajmował wyjątkowo
malowniczy teren pomiędzy dawną stacją kolejową Kiełpinek, a Brętowem i
Moreną.
Linia kolejowa Wrzeszcz - Brętowo - Leźno
- Stara Piła - Kartuzy, była poprowadzona w 1915 roku widokową trasą
nasypami i wykopami. Było to najszybsze połączenie z F
Kartuzami
(z Wrzeszcza 45 minut!); pod koniec wojny wiadukty we Wrzeszczu Niemcy
wysadzili wraz z lokomotywami w powietrze, a niedługo potem Armia Czerwona
wywiozła tory... W latach 60-tych w Głosie Wybrzeża prof. Kowalski z PG
pisał długie opracowania argumentujące konieczność odbudowy linii. Cóż,
kiedy od kilkudziesięciu lat władze PKP robią wszystko, aby maksymalną
liczbę linii zamknąć i ruch ograniczyć. Takie działania określano kiedyś
jako sabotaż gospodarczy i stawiano za to pod ścianą... Dziś można za to
otrzymać premię, a głupawi dziennikarze bezmyślnie potakują pokrętnej
argumentacji Kolei. Teraz szlak jest malowniczym terenem spacerowym, a zwalone
wiadukty służą treningowi wspinaczkowemu. Najbardziej znany wiadukt na ul.
Słowackiego zostanie niedługo rozebrany. Warto kiedyś zrobić wycieczkę
rowerową z Osiedla VII Dwór tą właśnie trasą przez Srebrzysko, Brętowo,
Kokoszki i Leźno aż do Starej Piły (jest to więc wariant tego opisu).
Czasami można wraz z
F
Koleją Drezynową przejechać od
strony Żukowa do Kiełpinka.
Od
stawku na poligonie, polną piaszczystą drogą łukiem w lewo, w stronę
widocznych zabudowań Jasienia. Szosę Kartuską przecinamy prostopadle wjeżdżając
w ul. Źródlaną (skrzyżowanie ok. 200 m za kościołem w Jasieniu - w stronę
Auchana). Asfaltowa droga wije się pomiędzy ogródkami działkowymi i zjeżdża
na sam koniec jeziora Jasień (to bodaj jedyne dostępne miejsce; zatłoczone,
zaśmiecone). Dalej pod górę do obwodnicy i wzdłuż niej w lewo, wiaduktem
ponad obwodnicą, a po drugiej jej stronie cofamy się w lewo drogą płytową w
stronę Szadółek prawie 1 km. W prawo drogowskaz do Otomina, asfaltem przez
las. Jest to najszybszy i najwygodniejszy wariant dojazdu rowerem z Wrzeszcza.
Jezioro
Otomińskie, najładniejsze z najbliższych jezior od Trójmiasta. Wśród
zalesionych wysokich wzgórz (dorodne sosny, jodła, buk), ostatnio intensywna
F
budowa
osiedli domków, tradycyjna ładna plaża z okazami pomnikowych dębów, w
sezonie bardzo zatłoczona i hałaśliwa. Warto jednak pójść na przeciwległy
kraniec, w rejonie Grodziska: jest to bardzo malowniczy i spokojny zakątek,
dobre miejsce na samotny biwak; pijaczkowie z reguły wracają o zmierzchu w
rejon parkingu. Do jeziora przylegają zarastające bagienka z interesującą roślinnością
(żurawiny, rosiczka, bagno, wełnianka). Niestety: mogą być komary... Jezioro
okrążają dwa znakowane szlaki turystyczne. Do Otomina dojazd z Gdańska
autobusem miejskim
F
174.
Piaszczystą
drogą pod górę w stronę Sulmina (tu przypomina mi się zawsze werset ze
Starego Testamentu: Czym dla nóg starca wspinanie się po zboczu
piaszczystym, tym żona gadatliwa dla spokojnego męża. (20);
F
mądrość
Syracha,
fragm. 25).
Teraz dwie wersje dalszej drogi. Dalej prosto tą samą niewygodną drogą do
Sulmina. W Sulminie warto zboczyć w lewo do dawnego ładnego, chociaż mało
stylowego kościółka; jest w nim galeria sztuki, a również miejsce spotkań
artystycznych; można zwiedzić. Dalej tą samą drogą do asfaltu (w prawo ładne
rozległe widoki na pola w stronę Kokoszek i Leźna), i pod górę do Niestępowa.
Zjazd do Raduni. Nad Radunią ładny stary kościółek, dalej do przecięcia z
torem kolejowym Pruszcz - Stara Piła - Kartuzy.
Kolejny
wariant: dalej asfaltem do Starej Piły (to koniec wcześniejszego wariantu
kolejowego z Wrzeszcza). Stara Piła: kiedyś stacja węzłowa, a również
graniczna. Niezbyt sympatyczne obyczaje graniczne opisuje Zwarra, a również
dawne
F
przewodniki Orłowicza. Z rejonu Starej Piły rozległy ładny widok na
pagórkowate pola, nasyp i wiadukt nad Radunią odgałęzienia linii do
Wrzeszcza. To tędy jechać można drezyną do Kiełpinka tuż pod Moreną...
My
jednak, tuż za torami kolejowymi w Niestępowie skręcamy w lewo, drogą płytową
w górę, obok cmentarza. Po ok. 1,5 km droga przecina w obniżeniu niewielki
strumień. Po dalszych ok 200 m pod górę, skręcamy polną ścieżką w lewo,
potem skrajem ładnego lasu w stronę toru kolejowego i wzdłuż niego w prawo
jeszcze ok. 300 metrów (tu biegła dawniej granica Wolnego Miasta i Polski;
linia kolejowa była po stronie WMGd; nad Łapinem zachował się kamień
graniczny). Kursujące tędy towarowe pociągi do bazy paliwowej w Kiełpinku
uprawiały do niedawna złodziejski proceder. Pusty (prawie?) skład cystern
zatrzymywał się w umówionym zacisznym miejscu i czasie, i przelewał
„resztki” do pojemników, przywiezionych wcześniej ciągnikiem
traktorowym... Po lewej rozległa łąka i 50 m Radunia: nasz biwak. Tu czarny
szlak z Otomina schodzi do kładki. Wyjątkowo malownicze miejsce: łąka, z tyłu
las, przed nami Radunia, a po drugiej stronie stromy zalesiony brzeg.
Z
Otomina najładniejszy wariant prowadzi jednak przez las, ok. 3,5 km. Z jeziora
Otomińskiego podjazd drogą na Sulmin na szczyt garbu, ale już prawie na dole
skręcamy w lewo w las, szlaban. Leśną dość szeroką drogą skręcając
dalej lekko w prawo. Po kilkuset metrach dołączają z lewej znad jeziora
szlaki czarny i zielony; będziemy jechać tym czarnym szlakiem aż do Raduni.
Las coraz bardziej dorodny; po prawej w dali za lasem widać od czasu do czasu
odległe wybudowania Sulmina. Droga przecina linię wysokiego napięcia, nieco
dalej skrajem bagienka po prawej (wiosną koncert żab). Piękny dorodny las.
Wreszcie szlaki
skręcają w lewo w szeroką leśną drogę Sulmin - Kolbudy, a tuż
potem w prawo w dół stromym jarem w stronę Raduni. Dawna kiepska kładka
została zniszczona przez wodę, odbudowano ją solidniej jakieś 300 m w górę
rzeki. Jest ona tuż obok docelowego biwaku.
Powrót
warto zrobić wzdłuż, w dół Raduni. Na razie do góry do brukowej obsadzonej
drzewami drogi Widlin - Łapino, tą drogą w lewo w dół. Po lewej komin
dawnej fabryki, zarośnięta stacja
(dorodne sosny, jodła, buk) Łapino, po lewej między drzewami bardzo ładny
widok na jezioro zaporowe elektrowni w Łapinie. Niezwykle malowniczo. Przez
koronę elektrowni z reguły daje się przejść furtką; warto zejść do
budynku elektrowni. Jest to fragment
F
kaskady
energetycznej: 6 elektrowni od Rutek k/ Żukowa, do Pruszcza. Budowane w
latach, dziś są już właściwie zabytkiem techniki. Pracują jednak sprawnie
w dalszym ciągu, jako elektrownie szczytowe. Życzliwa obsługa z reguły
pozwala zwiedzić wnętrze: wspaniałe stare czarne generatory, lśniące czyste
hale... Dalej w dół lewym brzegiem: wkrótce kolejne rozlewisko przed zastawką
dzielącą Radunię (prawa odnoga) i kanał doprowadzający wodę najpierw do dużego
stawu retencyjnego (już za szosą Kolbudy-Gdańsk), i dalej oryginalnym rurociągiem
do kolejnej elektrowni w Bielkówku. Dochodzimy do Kolbud. Jazda do Gdańska
szosą bywa kłopotliwa w niedzielne wieczory - z powodu dużego ruchu samochodów
powracających do miasta. Opis dalszej trasy wzdłuż Raduni - przy innej
okazji...
Literatura
http://www.key.net.pl/firmy/elektrownie/radunia.html [historia
elektrowni wodnych na Raduni i Wierzycy]
http://www.energa.gda.pl/miasta/
[dane techniczne elektrowni wodnych na Raduni i Wierzycy]
http://www.sciezki-rowerowe.pl/htm/elektrotxt.htm [trasa
rowerowa wzdłuż elektrowni na Raduni]
http://www.kolbudy.gd.pl/news/artykuly/2000/wies_na_brzegu_jeziora.html
[Otomin; historia, opis]
http://www.kamienie.most.org.pl/regiony/pomwsch.htm
[Pomorskie megality i kurhany]
http://www.bikeworld.pl/komentarze.php3?dodaj=219
[wycieczki rowerowe wzdłuż Raduni]
Tomasz
Pluciński
nowy adres: tomasz.plucinski@ug.edu.pl